معرفی انواع ابزار دقیق

تجهیزات ابزار دقیق بر اساس مکانیزم عملکرد و ساختار فیزیکی به دو دسته عمده تقسیم بندی می شوند:

• ابزاردقیق نیوماتیک (پنوماتیک)
• ابزاردقیق الکتریکی و الکترونیکی

ابزار دقیق نیوماتیک

نیروی محرک تجهیزات ابزار دقیق نیوماتیک (پنوماتیک)، فشار هوا است. یکی از اصلی ترین مزایای ابزار دقیق نیوماتیک عدم استفاده آنها از الکتریسیته بوده که باعث می شود در فرایند ها و مکان هایی مانند محیط های دارای مواد اشتعال زا که استفاده از انرژی الکتریکی خطرناک است، به کار گرفته شوند.

این تجهیزات معمولا تنها قادر به اندازه گیری یک کمیت فیزیکی بوده و به طور نسبی دارای دقت پایین تری هستند، و همچنین به تغییرات دما یا لرزش حساس بوده و باعث بروز خطا در اندازه گیری می شود. تجهیزات ابزار دقیق نیوماتیک به طور نسبی نیازمند تعمیرات دوره ای زیادی می باشند.

سیلندر نیوماتیک از جمله پرکاربرد ترین عملگر ها (اکچویتور) در فرایندهای صنعتی است

سیگنال خروجی ابزار دقیق نیوماتیک، هوای فشرده است که میزان فشار آن معمولا بین 3 تا 15 psi متغیر است. بیشترین فاصله استاندارد برای ارسال سیگنال در این تجهیزات 200 متر می باشد.

ابزار دقیق الکتریکی و الکترونیکی

امروزه بخش بسیار گسترده ای از ادوات و تجهیزات ابزار دقیق از نوع تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی هستند. سیگنال های خروجی ابزار دقیق الکترونیکی، جریان و ولتاژ انالوگ یا پالس الکتریکی بوده و می توان گفت متداول ترین نوع خروجی، سیگنال جریان 4 تا 20 میلی آمپر است. سطح سیگنال خروجی متنوع بوده ولی به طور عمده و در کاربردهای استاندارد رایج، سیگنال های جریانی مقادیر کمتر از 20 میلی آمپر و سیگنال ولتاژی مقادیر کمتر از 10 ولت دارند.

از جمله مهم ترین ویژگی های ابزار دقیق الکترونیکی در مقابل ابزار دقیق نیوماتیکی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• هزینه های تولید پایین
• هزینه تعمیر و نگهداری پایین
• استهلاک کمتر
• قابلیت های گسترده برای توسعه و نوآوری
• دقت بسیار بالا
• زمان پاسخ پایین
• ابعاد کوچکتر

امروزه بخش بسیار وسیعی از تجهیزات ابزاردقیق از نوع الکتریکی و الکترونیکی هستند

با وجود خطرناک بودن به کارگیری سیگنال الکتریکی در محیط های خطرناک و انفجاری، پیشرفت های بسیار گسترده ای در طراحی و تولید ابزار دقیق الکترونیکی برای کار در محیط های خطرناک و انفجاری حاصل شده است و در حال حاظر انواع ابزار دقیق الکترونیکی دما، فشار، سطح، فلو و … با رعایت الزامات و استانداردهای محیط های انفجاری موجود می باشند.

همانطور که ذکر شد قابلیت نوآوری و توسعه ابزار دقیق الکترونیکی بسیار بالا بوده به طوری که امروزه بسیاری از این تجهیزات دارای قابلیت پشتیبانی از شبکه ها و پروتکل های ارتباطی صنعتی هستند. بدین ترتیب برای طراحی و تولید سیستم های کنترل فرایند گسترده و پیچیده می توان تعداد زیادی ابزار دقیق الکترونیکی را با اتصال به شبکه صنعتی، یکپارچه نمود.

انواع ابزار دقیق الکترونیکی هوشمند دارای دقت بسیار بالا و حافظه لازم برای تشخیص نمودار مشخصه سنسور و قابلیت هایی چون انجام محاسبات لازم، اعمال خطی سازی و عیب یابی (به طور مثال تشخیص قطعی یا اتصال غلط سنسور) نیز می باشند.